O morskich farmach wiatrowych w pytaniach i odpowiedziach

Morska energetyka wiatrowa (MEW; ang. offshore wind) jest jednym z najszybciej rozwijających się sektorów energetyki odnawialnej (OZE) w Europie, wykorzystującym energię wiatru na morzu.

Pierwsza morska farma wiatrowa (MFW) powstała w Danii na początku lat 90-tych. Obecnie instalacje (turbiny) na różnych akwenach morskich posiada 11 europejskich krajów. Liderem rynku jest Wielka Brytania, w której moc zainstalowana przekroczyła 8 GW, a w planach jest osiągnięcie 30 GW do roku 2030. Kolejne pozycje zajmują Niemcy, Dania, Belgia, Holandia.

Program Offshore zakłada wybudowanie do 2030 roku dwóch morskich farm wiatrowych o łącznej mocy do 2,5 GW, oraz kolejnej o mocy 0,9 GW po 2030 roku.

Morskie farmy wiatrowe powstają głównie na północy Europy ze względu na panujące tam dogodne warunki wiatrowe – gęstość energii wiatrowej jest w Europie najkorzystniejsza właśnie na Morzu Północnym i Bałtyckim.

Bałtyk jest atrakcyjną lokalizacją dla morskich farm wiatrowych, również ze względu na relatywnie płytkie wody, niższą wysokość fal i mniejsze pływy niż na Morzu Północnym. To tu zbudowano pierwszą na świecie MFW – Vindeby (w Danii) o mocy 5 MW.

Turbiny zaczynają pracę od prędkości wiatru 3m/s, czyli „lekkiej bryzy”. Z tym, że ta prędkość mierzona jest na wysokości piasty turbiny, gdzie wieje silniej niż u podstawy – czyli w przypadku morskich turbin na wysokości ok. 130 m nad taflą wody.  Kiedy na 130 m jest „lekki wietrzyk”, to przy powierzchni zazwyczaj wieje jeszcze słabiej. W praktyce, bardzo rzadkie (ok 5% czasu w skali roku) są przypadki, kiedy morska farma wiatrowa zupełnie nie generuje energii.

Turbiny się zatrzymują. Oczywiście, kiedy nie produkują energii, zasilane są wszystkie systemy bezpieczeństwa takie jak oświetlenie nawigacyjne, łączność, itp. Ponadto, nawet w zupełnie bezwietrzną pogodę farma wiatrowa może świadczyć usługi dla operatora sieci przesyłowej, polegające na tzw. kompensacji mocy biernej – bardzo istotne z punktu widzenia stabilności pracy systemu elektroenergetycznego.

Mieszkańcy Polski w zdecydowanej większości popierają rozwój morskich farm wiatrowych w Polsce (83%). Według badań przeprowadzonych dla Ministerstwa Klimatu i Środowiska energię elektryczną pochodzącą z morskich farm wiatrowych chciałoby używać w gospodarstwach domowych 76% respondentów. 8 na 10 mieszkańców Polski jest zdania, że energia pozyskiwana dzięki morskim farmom wiatrowym jest w stanie zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne kraju*.

Badania świadomości i zachowań ekologicznych dot. energii wiatrowej (lądowej i morskiej), przeprowadzone w listopadzie 2020 r. dla Ministerstwa Klimatu i Środowiska.